چكيده:
امروزه بهرهوري مفهومي بحث‌انگيز و موضوعي باب روز است كه در كتابها، مجلات و مقالات و روزنامه‌ها دائماً به چشم مي‌خورد. مورد استفاده آن وقتي است كه هدف، ايجاد بهبود در ارائه كالا و خدمات باشد و ساده‌ترين رابطه تعريف شده براي آن نسبت به محصول نهايي (ستاده) با وسايل به كار رفته براي توليد آن (داده‌ها) است.
فن خانه تكاني صنعتي، آراستگي، هفت سين صنعتي. پنج‌اس و يا پنج ت (كه با هر عنواني ناميده شود، ماهيتاً تفاوتي نخواهند كرد.) كه از اساسي‌ترين شيوه‌هاي بهبود بهرهوري است كه اخيراً در كشور ما از كارخانه‌هاي ژاپني الگوبرداري شده است و ژاپني‌ها پس از جنگ جهاني دوم آن را از فرهنگ صنعتي آمريكا اقتباس كرده‌اند. اما با فرهنگ ملي و سنتي خود ممزوج نموده و پديده‌اي بومي از آن پديد آورده‌اند كه در تمامي صنايع‌شان به كار گرفته مي‌شود.
به اعتقاد من، ما ايرانيان ذاتاً مردمي پاكيزه هستيم و آنچه بايد متوجه آن باشيم صنعتي كردن اين مفاهيم ملي/ مذهبي و از خانه به كارخانه بردن آنهاست، تا خود را باور كنيم و دريابيم هيچكدام از اين اس‌ها واقعاً مطلب جديد و بديعي نيستند.
در استفاده از اين رويكرد، آموزش و فرهنگ‌سازي اولين عامل مهم محسوب مي‌شود، چون «انسان با كيفيت، محصول با كيفيت توليد مي‌كند.» و در كارخانه‌هايي كه خط توليد وجود دارد هر ايستگاه يا واحد توليدي، ايستگاه قبلي است. به كارگيري سيستم ۵S مي‌تواند موجب بالارفتن روحية كاركنان و علاقمندي آنها به كار، بهبود ايمني، كاهش آلودگي محيط كار، كاهش نرخ خرابي ماشين آلات و دستگاهها، بهبود روش كنترل مديريتي، كمك مشاركت جمعي و تقويت خود كنترلي همه كاركنان و در يك كلمه افزايش بهرهوري مي‌باشد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول……………………………………………………………………………………………… ۱
۱-۱- مقدمه………………………………………………………………………………………. ۲
۲-۱- بيان ضرورت تحقيق……………………………………………………………………. ۳
۳-۱- موضوع تحقيق…………………………………………………………………………… ۵
۴-۱- بهرهوري در ايران……………………………………………………………………….. ۶
۵-۱- لزوم توجه به بهرهوري در ايران……………………………………………………… ۷
۶-۱- سازمان بهرهوري ملي ايران…………………………………………………………… ۸
۷-۱- بهرهوري در صنايع كشور و صنعت خودرو………………………………………. ۹
۸-۱- شواهد پايين بودن بهرهوري در ايران و نازل بودن اكثر عوامل مرتبط با پنج‌اس…… ۱۰
۹-۱- تاريخچه پنج‌اس………………………………………………………………………… ۱۱
۱۰-۱- اهميت موضوع تحقيق……………………………………………………………….. ۱۲
۱۱-۱- نوع تحقيق………………………………………………………………………………. ۱۳
۱۲-۱- قلمرو تحقيق…………………………………………………………………………… ۱۴
۱۳-۱- فرضيات تحقيق……………………………………………………………………….. ۱۵
۱۴-۱- تعريف متغير مستقل و وابسته………………………………………………………. ۱۵
۱۵-۱- واژه هاي كليدي مورد استفاده………………………………………………………. ۱۶
فصل دوم…………………………………………………………………………………………….. ۱۷
۱-۲- بهرهوري به عنوان يك نظريه جامع…………………………………………………. ۱۸
۲-۲- مفهوم عام بهرهوري…………………………………………………………………….. ۱۸
۳-۲- مولفه هاي بهرهوري…………………………………………………………………….. ۲۰
۴-۲- اهميت موضوع…………………………………………………………………………… ۲۴
۵-۲- تاريخچه بهرهوري………………………………………………………………………. ۲۶
۶-۲- روشهاي ارتقاء بهرهوري………………………………………………………………. ۳۳
۱-۶-۲- الگوي ماهواره‌اي………………………………………………………………… ۳۳
۲-۶-۲- سيستم (PRICE)………………………………………………………………..
۳-۶-۲- مدل وروم (Vroom)…………………………………………………………….
۷-۲- شيوه هاي تحليل بهرهوري……………………………………………………………. ۴۰
۸-۲- فنون بهبود بهرهوري……………………………………………………………………. ۴۰
۱-۸-۲- بهبود بهرهوري ارزش افزوده از طريق مديريت مالي……………………. ۴۳
۲-۸-۲- رويكرد سينك كيفيت در بهرهوري Sink…………………………………..
۳-۸-۲- چرخه بهرهوري………………………………………………………………….. ۴۶
۴-۸-۲- روش نظام مند در بهبود بهرهوري (Systematic)…………………………
۵-۸-۲- دواير بهبود بهرهوري (PIC)…………………………………………………..
۹-۲- راهبردهاي بهرهوري……………………………………………………………………. ۵۸
۱-۹-۲- راهبرد تحول و نوآوري………………………………………………………… ۵۸
۲-۹-۲- راهبرد بهبود………………………………………………………………………. ۵۹
۱۰-۲- عوامل موثر بر بهرهوري……………………………………………………………… ۶۱
۱-۱۰-۲- عوامل مطرح شده توسط سومانس (Sumanth-1989)………………….
۲-۱۰-۲- عوامل مطرح شده توسط پروكپنكو (Prokopenko-1987)…………….
۱۱-۲- عوامل موثر بر بهرهوري يك سازمان………………………………………………. ۶۳
۱۲-۲- اندازه گيري بهرهوري…………………………………………………………………. ۶۷
۱-۱۲-۲- اندازه گيري بهرهوري كل……………………………………………………. ۷۰
۲-۱۲-۲- اندازه گيري بهرهوري عامل سرمايه………………………………………… ۷۲
۳-۱۲-۲- اندازه گيري بهرهوري عامل كار…………………………………………….. ۷۴
۱۳-۲- اثر نوآوري بر بهرهوري………………………………………………………………. ۷۵
۱۴-۲- فرهنگ بهرهوري ملي و سازماني………………………………………………….. ۷۸
۱۵-۲- مشخصات حركت بهرهوري………………………………………………………… ۸۰
۱۶-۲- مشكلات بهرهوري……………………………………………………………………. ۸۱
۱۷-۲- سيستم پنج‌اس…………………………………………………………………………. ۸۲
۱-۱۷-۲- تحول پنج‌اس…………………………………………………………………… ۸۴
۲-۱۷-۲- مفهوم پنج‌اس…………………………………………………………………… ۸۶
۳-۱۷-۲- پنج‌اس كاربردي……………………………………………………………….. ۹۶
۴-۱۷-۲- درك درست براي درك درست پنج‌اس بايد به موارد ذيل توجه شود……. ۹۶
۵-۱۷-۲- تكنيكهاي كاربردي در پنج‌اس……………………………………………… ۹۸
۶-۱۷-۲- فعاليتهاي جامع و بهم پيوسته……………………………………………….. ۱۰۰
۷-۱۷-۲- فوايد اجراي پنج‌اس………………………………………………………….. ۱۰۰
۸-۱۷-۲- روش عملي اجراي پنج‌اس…………………………………………………. ۱۰۱
۹-۱۷-۲- نكات مهم و اساسي اجراي پنج‌اس……………………………………….. ۱۰۳
۱۸-۲- هفت سين صنعتي…………………………………………………………………….. ۱۰۴
۱۹-۲- پنج‌اس يا «پنج ت»؟………………………………………………………………….. ۱۱۱
۲۰-۲- تاريخچه بهرهوري در ايران خودرو……………………………………………….. ۱۱۲
۱-۲۰-۲- نحوه اجراي سيستم پنج‌اس در ايران خودرو (دستورالعمل)…………. ۱۱۵
۲-۲۰-۲- سلسله مراتب…………………………………………………………………… ۱۱۸
۳-۲۰-۲- ملاحظات در خط كشي محل ورود و خروج كالا و پرسنل…………. ۱۱۹
۴-۲۰-۲- استفاده از دستورالعمل برچسب قرمز (Red Tag)………………………
۵-۲۰-۲- سيستم هدفگذاري هوشين…………………………………………………… ۱۲۸
۶-۲۰-۲- سيستم پيشنهادات (SS)………………………………………………………
۷-۲۰-۲- سيستم T.T.ROOM…………………………………………………………..
۸-۲۰-۲- اهداف و رسالتها………………………………………………………………. ۱۳۳
۲۱-۲- توسعه بهرهوري در ساپكو…………………………………………………………… ۱۳۴
۲۲-۲- كمي راجع به شركت ايساكو……………………………………………………….. ۱۴۰
فصل سوم…………………………………………………………………………………………….. ۱۴۱
۱-۳- مقدمه………………………………………………………………………………………. ۱۴۲
۲-۳- روش تحقيق پژوهش حاضر…………………………………………………………. ۱۴۲
۳-۳- تعريف جامعه……………………………………………………………………………. ۱۴۳
۴-۳- آشنايي با جامعه آماري………………………………………………………………… ۱۴۴
۱-۴-۳- تاريخچه ايران خودرو………………………………………………………….. ۱۴۴
۲-۴-۳- نحوه نمونه گيري و انتخاب شركتهاي مورد نظر………………………….. ۱۴۶
۵-۳- حجم نمونه و روش نمونه گيري…………………………………………………….. ۱۴۹
۶-۳- ابزار جمع آوري داده‌ها………………………………………………………………… ۱۵۰
۷-۳- پرسشنامه………………………………………………………………………………….. ۱۵۰
۸-۳- روشهاي آماري مورد استفاد جهت تجزيه و تحليل داده‌ها…………………….. ۱۵۲
۹-۳- مراحل آزمون تحليل واريانس………………………………………………………… ۱۵۳
۱۰-۳- همبستگي……………………………………………………………………………….. ۱۵۴
۱۱-۳- بررسي اعتبار ابزار سنجش………………………………………………………….. ۱۵۵
۱۲-۳- روايي ابزار سنجش…………………………………………………………………… ۱۵۵
فصل چهارم…………………………………………………………………………………………. ۱۵۷
۱-۴- نتايج آزمون تحليل رگرسيون…………………………………………………………. ۱۵۸
۱-۱-۴- آزمون فرضيه اصلي…………………………………………………………….. ۱۵۸
۲-۱-۴- آزمون فرضيه هاي فرعي ۱ تا ۵……………………………………………… ۱۶۰
۳-۴- نتايج ضمني تحقيق…………………………………………………………………….. ۱۶۱
۴-۴- آزمون تحليل واريانس فريدمن………………………………………………………. ۱۶۳
۵-۴- بررسي همبستگي بين اجزاء سيستم ۵S و بهرهوري…………………………….. ۱۶۴
فصل پنجم……………………………………………………………………………………………. ۱۶۵
۱-۵- نتايج بدست آمده…………………………………………………………………………….. ۱۶۶
۲-۵- پيشنهادها………………………………………………………………………………………. ۱۶۸